25 ene 2011

Verbo Fer

Verbo Fer

Es, posiblemente, el verbo irregular más usado en aragonés. Protagonista imprescindible de bastantes perífrasis verbales, algunos ejemplos son:


  • Fer mal = doler, dañar;
  • Fer prebo = Sentar bien, hacer buen efecto;
  • Fer garras = Tenerse en pie.
  • Fer goi = alegrar, gustar
  • Fer honra = ser útil
  • Fer-se grant = hacerse grande
  • Fer a tana = molestar
  • Fer o papell = poner malas caras
  • Fer o morro cló = salirse con la suya
  • Fer-se viello = envejecer
  • Fer a cucladeta= echarse la siesta
  • Fer a mofla= burlarse
  • Fer aparatos = dramatizar
  • Fer o burro falso = defraudar
  • Fer cuentras = oponerse
  • Fer duelo = dar pena
  • Fer medrana = dar miedo



Infinitivo  Fer= hacer

Gerundio  Fendo = haciendo

Participio  Feito = hecho


Modo Indicativo

Presente de Indicativo:

foi/fó  = hago
fas = haces
fa = hace
femos = hacemos
fetz = haceis
fan = hacen.



Pretérito Imperfecto:

  • feba = hacía
  • febas= hacías
  • feba= hacía
  • febanos = hacíamos
·        febatz = hacíais
  • feban = hacían

Pretérito Perfecto:

  • facié /ficié= hice
  • faciés/ ficiés = hiciste
  • facié / ficié = hizo
  • facemos /ficiemos= hicimos
  • facietz/ficietz = hicísteis
  • facioron /ficioron= hicieron

Futuro Imperfecto:

·        faré/feré= haré
·        farás/ferás= harás
·        fará/ferá= hará
·        faremos/feremos= haremos
·        faretz/feretz= hareis
·        farán/ferán = harán


Condicional:

  • ferba= haría
  • ferbas = harías
  • ferba = haría
  • ferbanos = haríamos
  • ferbatz = haríais
  • ferban = harían


Modo Subuntivo

Presente de Subjuntivo:

  • faiga = haga
  • faigas = hagas
  • faiga = haga
  • faigamos = hagamos
  • faigatz = hagais
  • faigan = hagan

Pretérito Imperfecto de Subjuntivo:

  • fese =  hiciese
  • feses = hicieses
  • fese = hiciese
  • fesenos = hiciésemos
  • fesetz = hiciéseis
  • fesen = hiciesen

Modo Imperativo Prácticamente no se usa.

  • fe (tú) = hé, ten (tú)
  • faiga (ell) = haya, tenga (él)
  • faigamos (nusatros) = hayamos, tengamos (nosotros)
  • fetz (vusatros) = habed, tened (vosotros)
  • faigan (ells) = hayan, tengan (ellos)



3 comentarios:

  1. Felizitazions por o tuyo didautico blog

    ResponderEliminar
  2. O Tuyo Bloc O-Saragosenco
    Dialeute d´Aragonés Transchénic, Urbán e Metropolitán, Entreluenga de Ribera, tamién en ye. Sosprendent y didactico.

    http://zaragosano.blogspot.com/

    ResponderEliminar

Si en queretz, podetz deixar un comentario astí