11 nov 2012

Contra natura, d'Ignacio Escolar

"Lo natural ye parir con dolor, morir antis de fer trenta anyadas, a bardoma, a malotía. Lo natural ye qu'un de diez ninos no perviva a ra libradura, que una de vente mais feneixca en librar. Lo natural ye que només pervivan os més cerenyos, que ros ciegos no leigan. Cosa més natural que ro sarrampión, que ro cancer, que ra quera, que ra postema, que ra malaria. 

A luita contra natura ye ro verdader motor d'a hestoria. Ye lo que en verdat mos esferencia d'a resta d'os seyers vivos: A nuestra capabilidat ta pervivir a ra naturaleza, per dura que’n siga, y en qualsiquiera parti d'o mundo. Por ixo bi’n ha humans en l'Arctico y en l'Ecuador. A intelichencia ye ro meyo, no pas a fin: En ye ra traza més util qu’han trobato ros nuestros chens ta perpetugar-se, ta immortalizar ixe ininterrompiu herencio d'ADN qu'un diya aconsiguié salir de l'augua, pretar o fuego, cincelar sobre piedra ra primera parola, plegar a ras estrelas. Chugar a estar dios? Levamos fendo-lo dende l’inte en que l'homo sapiens inventó una aina y esdevinié en creyador. Perque garra atro seyer vivo heba modelato a suya realidat de tall traza como ta que lo humán esdevenise en a mida d’as cosas. 

A cerina tamién ye natural, unatra estratechia chenetica de pervivencia. Y d'ella naix una traza d'esfurie més arrefinada, que ye ra superstición. Vente sieglos d'Ilesia Catolica mos alufran en esfensa de lo natural, de l'orden establiu, d'a confortabilidat d'as marguins exploradas d'a coneixencia, d'o dogma cuentra ra ragón. A mala noticia ye que imos ta dezaga; enantis i heba a lo menos espacio ta la dubda. "Perque, no podendo en traza bell una ra verdat oposar-se a ra verdat, a retepelo call que siga entivocada u ra interpretación que se dona ta ras parolas sagradas u ra parti contraria", admetiba Lión XIII sobr’as contradiccions entre ros trobos d'a sciencia y ra fe catolica en ra suya Enciclica Providentissimus Deus, en 1893. Un sieglo largo dimpués, a doctrina vaticana s'ha tornato muito més inflexible. 

Fan decenios que trunfan en Roma ras tesis d'a contrarreforma debant de l'aperturismo d'o Concilio Vaticán II. Ganoron os qu’argumentan qu'a Ilesia Catolica recula perque rebla, qu'aquells intentos per amanar dios a ra sociedat son a causa d'a perda de fidels, que no ye ra fe qu’en s’ha d'adaptar a ros tiempos sino ros tiempos os que s’han de aturar ta ra fe. Ye ra montanya qu’en se call cantiar, no pas Mahoma. A verdat no debe oposar-se a ra verdat. Y ra verdat ye en a Biblia, no en a sciencia, sentencia agora Ratzinger debant d’a viella dubda de Lión XIII. 

Toda tecnolochía lo guaire enantada ye indistinguible d'a machia, diciba Arthur C. Clarke. Y ra machia ye ra matriquera d'o miraglo, per ixo fe y sciencia de cutio s'han levato malament, perque compiten d’entre ells en o mercau d'a asperanza. O miraglo d'a vida, a suya machia, ye hue una tecnolochía lo guaire enantada como ta que dos mullers puedan truixar a maternidat natural d'un bebé, ta qu'una alporte a fonsera y l'atra o suyo ADN. Luego plegará o venient trango: qu'una muller pueda tener un bebé remezclando ro suyo carguillón chenetico con lo d'unatra muller, a suya parella, sin amenistar qu'entrevienga varón. Ya s’en ha feito con zorzetz. O venient blinco ye encara més enlucernant pero no per tall muito més luengo: En rancando d'una celula, d'un chicot cacho de perello, se podrán creyar espermatozoides con qualos una muller poderba emprenyar-se ella mesma, sin amenistar l'ADN de no dengún. Contra natura? No guaire més que ra penicilina u ros viaches ta ra Luna. Només cambea ra nuestra capabilidat ta enarcar-nos. 

Lo natural no ye bueno per naturaleza, pero tampoc no malo. Cosa més natural qu’o seyer humán, qu’a suya algaria diyaria per acarrazar-se a ra vida. Lo natural ye morir pero tamién luitar cuentra ra muerte, per ixo agora vivimos quasi cient anyos. Qualques chenetistas aseguran que ixa calendata de caducidat d'os seyers vivos, qu’ixa muga ta ra immortalidat, respón a una lochica darwinista, pos qui no feneix no evoluciona pas, y ye menister transformar-se en abono ta deixar puesto a lo nuevo. En o sieglo XX estioron prous os antibioticos y lavar-se as mans, ta duplicar una asperanza de vida que dengún no sape entro a ón se’n puet apolargar en iste sieglo. 

Lo natural tamién yera qu’un amor durase toda ra vida, pero escaix que enantis a vida duraba muit poc. Respondeba ta una lochica: creyar familias guaire estables como ta proteixer a ra mainalla. Lo natural, en qualsiquier caso, ye muito més simple que un matrimonio: pende en ixa empenta ancestral, gravada a fuego en o nuestro herencio chenetico, que luita per perpetugar o nuestro ADN. Ta ra naturaleza lo de demés ye superflugo, accesorio. Lo natural no sape de peras y mazanas. Lo natural ye l'amor, encara que las que s’amen y quieran amar a un fillo, a ro suyo fillo, no sigan que dos mullers namoradas".

1 comentario:

  1. Desde el cariño y el respeto que tengo a todo lo relacionado con Aragón, por dios, cambia el tipo de letra, no hay quien lo lea. He hecho un esfuerzo por leerlo, no se aragonés, sólo viví cinco años en zaragoza de joven, y no he podido pasar de la tercera línea. Los ojos me hacían chirivitas.

    ResponderEliminar

Si en queretz, podetz deixar un comentario astí